Là một người mê mẩn thế giới fanfiction, tôi hiểu rõ cảm giác “cuồng” một vũ trụ giả tưởng và những nhân vật mà mình đã trót yêu. Không có gì tuyệt vời hơn việc được khám phá những câu chuyện hoàn toàn mới, được viết bởi chính những người hâm mộ cuồng nhiệt, mà mình chưa từng biết đến. Từ những bộ phim hoạt hình như She-Ra, Amphibia, The Owl House cho đến những tựa game đình đám như Call of Duty, Final Fantasy, hay các series tâm lý như Yellowjackets, khả năng cao bạn sẽ tìm thấy vô số tác phẩm fanfiction đỉnh cao trên Archive Of Our Own (AO3) – thánh địa của các fanfic thủ. Cá nhân tôi cũng thường xuyên “chắp bút” viết fanfic, không chỉ để trau dồi kỹ năng viết lách mà còn để gắn kết hơn với những game thủ cùng cộng đồng, những người sẵn sàng “đẩy thuyền” đến hơi thở cuối cùng. Catradora muôn năm!
Bảng Xếp Hạng “Thuyền” Hàng Đầu Của AO3 Nói Lên Điều Gì Về Fandom Game?
Mới đây, một thành viên nổi bật của AO3 là “centreoftheselights” đã tổng hợp và công bố bảng xếp hạng thường niên top 100 “thuyền” (cặp đôi) được yêu thích nhất năm, top 100 mọi thời đại, và đặc biệt là top 100 “femslash” (cặp đôi nữ-nữ) của năm 2025 – một hạng mục riêng vì sự thiếu vắng đáng kể của họ trong các danh sách chung. Trong số đó có những cặp đôi kinh điển, những gương mặt mới toanh, và cả những bất ngờ lớn khiến tôi vừa vui mừng vừa có chút băn khoăn.
Catradora – Cặp đôi đồng giới nữ Adora và Catra trong series She-Ra
Rõ ràng có một sự mất cân bằng lớn giữa các mối quan hệ đồng giới nam (gay) và đồng giới nữ (lesbian) trong các bảng xếp hạng này. Điều đáng nói hơn là việc chúng ta vẫn còn viết quá nhiều fanfiction Harry Potter mang yếu tố queer, trong khi tác giả gốc của thương hiệu này lại có những quan điểm gây tranh cãi trong văn hóa hiện đại. Đặc biệt khi phần lớn trong số đó lại tập trung vào Marauders, khiến chúng ta cảm thấy như đang đọc fanfiction dựa trên fanfiction vậy. Dù bạn có “ship” Snape và James đến đâu đi nữa, có lẽ đã đến lúc dừng lại.
Hãy lấy ví dụ điển hình từ Arcane. Series hoạt hình đình đám này đã kết thúc mùa thứ hai vào năm ngoái. Đúng như mong đợi, câu chuyện đã phát triển hai mối quan hệ cốt lõi là Caitlyn/Vi và Jayce/Viktor. Trong đó, chỉ có Caitlyn/Vi là mối quan hệ chính thức (canon) trong mạch truyện, được gợi ý từ mùa đầu tiên và bùng nổ trong mùa thứ hai với nhiều cảnh hôn và cả cảnh tình cảm nóng bỏng, khiến cộng đồng mạng bùng nổ.
Mối tình này được xây dựng tuyệt vời, và như nhiều người dự đoán, cộng đồng game thủ đã phản ứng cực kỳ tích cực. Fanfic, fanart và các nội dung về CaitVi vẫn xuất hiện hàng ngày trên khắp các nền tảng. Mặc dù hai cô gái này đứng đầu bảng xếp hạng femslash của AO3, nhưng việc họ đứng thứ ba ấn tượng trong danh sách tổng thể vẫn xếp sau Jayce và Viktor, cặp đôi chiếm vị trí thứ nhất. Buddie, cặp M/M của Buck và Eddie từ series 9-1-1, nằm ở giữa hai vị trí này.
Tôi từng trò chuyện với biên kịch của Arcane, Amanda Overton, về chuyện tình của Caitlyn và Vi sau khi mùa thứ hai kết thúc, và chúng tôi đã đào sâu về cách mối quan hệ này được hình thành.
Jayce và Viktor thân thiết trong Arcane mùa 2 – cặp đôi được ship nhiều dù không canon
Mối quan hệ giữa Jayce và Viktor là một phần cốt lõi của câu chuyện Arcane, nhưng nó không bao giờ được xác nhận là tình yêu lãng mạn. Họ là những “người anh em chiến hữu”, các nhà khoa học làm việc cùng nhau trong nhiều năm trước khi số phận nghiệt ngã biến họ thành kẻ thù không đội trời chung. Cuối cùng của series, họ đã hòa giải, cùng nhau hợp tác để cứu Runeterra, ngay cả khi điều đó đồng nghĩa với việc biến mất khỏi cõi trần.
Ngôn ngữ cơ thể của họ được thể hiện một cách thân mật một cách cố ý, với Jayce đặt tay lên người Viktor một cách dịu dàng, trong khi ý tưởng rằng họ sẽ tìm thấy nhau ở mọi vũ trụ, bất kể điều gì xảy ra, lại đẹp đến đau lòng. Cảnh họ trôi nổi trong không gian, trán kề trán, trước khi tan biến vào hư vô vũ trụ là hình ảnh mà cộng đồng fan hâm mộ đã bám víu một cách hợp lý. Nhưng họ không phải là một “thuyền canon”, và việc vượt mặt CaitVi đã cho thấy một vấn đề lớn trong thế giới fandom rộng lớn hơn.
Thế Giới Fanfiction Có Vấn Đề Về Đa Dạng “Thuyền” Chăng?
Tôi yêu cả hai cặp đôi queer này, nhưng việc Jayce và Viktor vượt trội hơn mối quan hệ lesbian mainstream nhất trong lịch sử phim hoạt hình, thậm chí có thể là lịch sử truyền hình, đã nói lên rất nhiều về tình hình fandom hiện tại. Đây là một sự phản ánh không mấy tích cực không chỉ của Arcane, mà còn của toàn bộ thế giới fanfic.
Trong top 100, chỉ có 6 mối quan hệ lesbian, trong khi đa số các nhân vật trong tất cả các cặp đôi này đều là người da trắng. Tôi hiểu rằng các nhân vật và mối quan hệ nổi bật nhất đương nhiên sẽ được ưu tiên, nhưng việc các mối quan hệ sapphic bị bỏ quên bởi người hâm mộ cũng không phải là hiếm trong các phương tiện truyền thông chính thức, với vô số chương trình hoặc mối quan hệ bị phớt lờ để ủng hộ các cặp đôi nam-nữ hoặc nam-nam. Là một người phụ nữ queer, tôi cũng khao khát có nhiều câu chuyện phản ánh trải nghiệm của chính mình hơn, thay vì phải tự viết đi viết lại chúng.
Cảnh hôn của Caitlyn và Vi trong Arcane – cặp đôi canon được game thủ yêu thích
Việc chỉ trích sở thích của người khác không phải là điều hay trong thế giới fanfiction, nhưng tôi sẽ vui vẻ làm điều đó khi nói đến số lượng lớn các cặp đôi Harry Potter trong top 100. Dù có yếu tố queer hay không, bạn có thể tìm thấy hàng chục cặp đôi này trên Archive of Our Own với những câu chuyện mới được xuất bản hàng ngày. Điều đó nói lên một cộng đồng năng động, nhưng cũng là một cộng đồng thiếu nhận thức, từ chối chấp nhận vị thế của một thương hiệu như vậy trong bối cảnh văn hóa.
Tôi không chắc bạn có thể tự gọi mình là đồng minh nếu bạn vui vẻ viết những câu chuyện queer trong một vũ trụ như vậy, trong khi biết rõ lập trường của tác giả gốc. Việc bạn thấy chính mình trong những nhân vật này khi còn trẻ là một chuyện, nhưng gắn bó với họ nhiều năm sau đó khi họ đứng chống lại mọi thứ bạn nên tin tưởng lại là một chuyện khác. Chúng ta có thể làm tốt hơn.
Kết Luận: Fanfiction Vẫn Mãi Là Nơi Khám Phá Và Chia Sẻ!
Fanfiction sẽ không đi đâu cả, và bảng xếp hạng AO3 năm nay chứng tỏ rằng việc viết và đọc fanfic ngày càng trở nên phổ biến. Sẽ có vô số cộng đồng trực tuyến dành riêng cho bất kỳ fandom yêu thích nào của bạn, và tôi cá rằng họ có cả những “khu vực” chuyên biệt để viết lách về các nhân vật mà họ yêu quý.
Poster chính thức của Arcane – Series hoạt hình nổi tiếng với cộng đồng fandom mạnh mẽ
Tuy nhiên, danh sách này phản ánh văn hóa fandom cùng với những mối quan hệ thực tế – dù là queer hay không – được ưu tiên trong các phương tiện truyền thông mà chúng ta tiêu thụ. Cả hai đều cho thấy chúng ta vẫn còn một chặng đường dài để đi khi nói đến sự đại diện cân bằng và đáng giá.
Bạn nghĩ sao về những xu hướng “đẩy thuyền” này trong cộng đồng game thủ và fandom nói chung? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về chủ đề này nhé!
